تدریس ریاضی در مدارس ابتدایی همیشه یکی از چالش‌برانگیزترین حوزه‌های آموزشی بوده است. بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه در پایه‌های پایین‌تر، به دلیل انتزاعی بودن مفاهیم ریاضی و عدم ارتباط آن با زندگی روزمره، در یادگیری دچار مشکل می‌شوند. این مسئله نه‌تنها باعث افت تحصیلی بلکه موجب کاهش اعتماد به نفس و انگیزه یادگیری در دانش‌آموزان می‌شود.

تحقیقات نشان داده‌اند که آموزش سنتی و صرفاً انتقال اطلاعات، تأثیر چندانی در درک مفاهیم ریاضی ندارد. بنابراین، تغییر روش‌های تدریس و بهره‌گیری از شیوه‌های نوین، به‌ویژه در دوره حساس ابتدایی، ضرورت دارد.

در سطح جهانی، کشورها بخش زیادی از بودجه آموزش و پرورش خود را صرف طراحی روش‌های نوین تدریس می‌کنند تا یادگیری عمیق‌تری برای دانش‌آموزان فراهم شود. در ایران نیز، با وجود تلاش‌هایی از سال ۱۳۹۰ برای بازنگری برنامه درسی ریاضی، دانش‌آموزان ایرانی در مقایسه با هم‌سالان خود در کشورهای دیگر، عملکرد ضعیف‌تری دارند. این موضوع نشان‌دهنده نیاز جدی به نوآوری در شیوه‌های آموزشی است.

مطالعه علمی روش جدید تدریس ریاضی

رضا جعفری هرندی، استاد علوم تربیتی دانشگاه قم، مطالعه‌ای علمی برای بررسی تأثیر روش جدید تدریس ریاضی بر دانش‌آموزان ابتدایی انجام داده است. این روش بر پایه نظریات «مایکل فولن» طراحی شده و بر مشارکت فعال، یادگیری گروهی، خلاقیت و استفاده از ابزارهای متنوع آموزشی مانند بازی، فیلم، انیمیشن و فضای مجازی تمرکز دارد.

پژوهش بر روی دو کلاس چهارم ابتدایی در یک مدرسه پسرانه در اصفهان انجام شد. یک کلاس به روش سنتی و کلاس دیگر به روش جدید آموزش دید. پیش و پس از نیم‌سال تحصیلی، دانش‌آموزان از لحاظ نمره ریاضی و خلاقیت ارزیابی شدند.

نتایج مطالعه

نتایج نشان دادند دانش‌آموزانی که با روش جدید آموزش دیده بودند، نمرات بالاتری کسب کردند و درک بهتری از مفاهیم ریاضی پیدا کردند. علاوه بر آن، خلاقیت آنان نیز افزایش چشمگیری داشت. این یافته‌ها نشان می‌دهند که تدریس فعال و مشارکتی نه‌تنها یادگیری عمیق‌تر را تقویت می‌کند بلکه رشد ذهنی و فکری دانش‌آموزان را نیز افزایش می‌دهد.

دانش‌آموزان کلاس آزمایشی بیشتر سوال می‌پرسیدند، راه‌حل‌های مستقل ارائه می‌دادند، تمرین‌های بیشتری انجام می‌دادند و همکاری گروهی بهتری داشتند. مشارکت والدین نیز کیفیت آموزش را افزایش داده بود.

این تحقیق در دوفصلنامه «علوم تربیتی» دانشگاه شهید چمران اهواز منتشر شده و اهمیت آموزش مشارکتی و فعال را به‌خوبی نشان می‌دهد. نتایج این مطالعه می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای برنامه‌ریزان آموزشی جهت بهبود شیوه‌های تدریس ریاضی باشد.

فواید روش نوین تدریس ریاضی

این روش نه‌تنها مهارت‌های ریاضی دانش‌آموزان را تقویت می‌کند، بلکه اعتماد به نفس، روحیه تحقیق و علاقه به یادگیری را نیز افزایش می‌دهد. پژوهشگر پیشنهاد کرده است که این روش در مدارس دخترانه و دیگر پایه‌ها نیز آزموده شود و جنبه‌های روانی و شناختی بیشتری مورد بررسی قرار گیرد.