1- ضربدر و منها   2-زمان‌های نقصانی   3-استراتژی بازگشت

مدیریت زمان در جلسه‌ی کنکور:

سال‌های زیادی است که دانش‌آموزان کانونی با روش‌های سه‌گانه، زمان را در جلسه‌ی آزمون مدیریت می‌کنند. بعضی از این روش‌ها آن قدر فراگیر شده‌اند که علاوه برکانونی‌ها،  سایر دانش‌آموزان نیز آن‌ها را اجرا می‌کنند .

روش‌های سه‌گانه‌ی مدیریت زمان:

روش ضربدر و منها، روش زمان های نقصانی و روش استراتژی بازگشت 

هدف از روش‌های سه‌گانه‌ی مدیریت زمان چیست و چه نتایجی دارد؟

هدف این است که شما در جلسه‌ی آزمون وقت کم نیاورید، همه‌ی سوال‌ها را حداقل یک بار بررسی کنید، حدودا نیم ساعت وقت اضافه بیاورید، برخی سوال‌ها را برای بار دوم هم  بررسی کنید و پاسخ دهید و در نهایت مطمئن شوید  هر چه که در طول سال خوانده‌اید و واقعا  بلد هستید، روی کاغذ بیاورید. می‌خواهیم وقتی از درحوزه بیرون آمدید و به خانه رسیدید نگویید ای کاش. روش های مدیریت زمان را احتمالا از پشتیبان خودتان شنیده‌اید و آشنا هستید؛ در این جا می‌خواهیم یک بار دیگر جنبه‌های اصلی این روش‌ها را به طور خلاصه توضیح دهیم. با دقت به این سه روش توجه کنید و اگر به نظرتان منطقی و موثر بود، اجرا کنید. شما می‌توانید در چند آزمون جامع از کتاب زرد و با تست‌های مجموعه ای از کنکورها این روش‌ها را چندین بار تمرین کنید. کنکور را شبیه‌سازی کنید و با آمادگی و تسلط بیشتر، زمان را در جلسه‌ی کنکور مدیریت کنید.

1- روش ضربدر و منها:

روش ضربدر و منها دو قسمت دارد:

قسمت اول این است که با یک نگاه سریع و ساده به سوال، تشخیص دهید که آن سوال در کدام دسته قرار دارد؟ و قسمت دوم این که اراده داشته باشید و بعضی سوال‌ها را کنار بگذارید. قسمت دوم مربوط به هوش هیجانی و اراده‌ی شماست. قسمت اول مربوط به مهارت‌های شناختی و فراشناختی شماست. وقتی هر سوال را می‌خوانید فورا تشخیص دهید، جزء کدام دسته است.

دسته‌ی اول: آیا آن سوال را بلد هستید و می‌توانید در زمان کوتاه پاسخ دهید یا نه؟ به این سوال فورا پاسخ می دهید؟ 

دسته‌ی دوم: آیا آن سوال را بلد هستید، اما پاسخ به آن زمان‌بر و وقت‌گیر است؟ در کنار این سوال علامت ضربدر می‌گذارید و از آن رد می شوید.

 این جا باید دو مهارت داشته باشید:  اولا تشخیص بدهید که پاسخ به سوال وقت‌گیر است؟ ثانیا باید اراده داشته باشید و بتوانید از آن سوال عبور کنید و وسوسه نشوید که به هر قیمتی به آن سوال پاسخ دهید.

هر دو مهارت مهم است، اما مهارت دوم مهم تر است: قدرت نه گفتن و عبور کردن از سوالی که بلد هستید، اما پاسخ‌دادن به آن وقت‌گیر است باید بگذرید. آیا این اراده را دارید !؟

دسته‌ی سوم: آیا سوال را اصلا بلد نیستید، نخوانده‌اید یا آن سوال برایتان دشوار است؟ اگر چند سوال پشت سرهم را بلد نبودید، نگران نباشید.

دسته‌ی چهارم: سوال‌هایی که فراموش کرده‌اید و سوال‌های ابتکاری و طرح جدید که تا به حال مشابه آن سوال را ندیده‌اید. ممکن است  سه چهار سوال ابتکاری و با طرح جدید در کنکور هر سال در میان سوال‌ها ببینید. روی این سوال‌ها وقت نگذارید و از آن بگذارید. این‌ها سوال‌های جرقه‌ای هستند؛ ممکن است یک لحظه در ذهنتان جرقه‌ای بزند. این‌ها لحظات ارشمیدسی هستند یا به تعبیر مریم میرزاخانی aha moment لحظه‌ای که شما می گویید: آهان ! متوجه شدم. به سوال‌های ابتکاری و طرح جدید که معمولا سه چهار تا هم بیشتر نیستند، زیاد گیر ندهید و مکث نکنید. بگذرید و منتظر آن جرقه‌ی ذهنی باشید.

آیا تا به حال تجربه‌ی این لحظات را داشته‌اید؟ لحظه‌ای که ناگهان چشمتان برق می‌زند و می‌گویید: متوجه شدم .در مورد سوال‌هایی که فراموش کرده‌اید، هم مکث نکنید، ممکن است وقتی  سراغ سوال‌های دیگر رفته‌اید، ناگهان آن چه را فراموش کرده‌اید، به خاطر بیاورید. آیا خود شما این تجربه را داشته‌اید که یک موضوع فراموش شده را زمانی که به آن فکر نمی‌کردید به خاطر بیاورید؟

سوال‌های شک‌دار:

پیشنهاد ما در مورد سوال‌های شک‌دار این است که به این‌گونه سوال‌ها پاسخ ندهید. بعضی می‌گویند اگر روی دو گزینه شک داشتید، یکی را به صورت تصادفی انتخاب کنید، با این روش موافق نیستیم. موضوع سوال‌های شک‌دار یک موضوع آماری و ریاضی نیست، بلکه یک  موضوع روان‌شناسی است. نباید درگیر شیر یا خط کردن با سوال‌ها بشوید.

یک روش دقیق‌تر برای سوالات شک‌دار: 

البته یک روش دقیق‌تر هم برای سوال‌های شک‌دار وجود دارد، ممکن است در درس‌های مختلف، میزان حدس‌های شما متفاوت باشد، مثلا در درس الف، هفتاد یا هشتاد درصد حدس‌هایتان درست باشد و در آن درس دانش عمیق‌تری داشته باشید. اگر به تجربه دیده‌اید که در یک درس در بیش از هفتاد درصد سوال‌های شک‌دار پاسخ‌هایتان درست است، در آن درس به سوال‌های شک‌دار پاسخ بدهید، اما اگر پنجاه درصد یا کم‌تر از پنجاه درصد صحیح پاسخ می‌دهید، از خیر سوال‌های شک‌دار بگذرید و به سوال‌های شک‌دار جواب ندهید .

نتیجه و فایده‌ی روش ضربدر و منها چیست؟ 

روش ضربدر و منها سبب می شود شما در نوبت اول همه‌ی سوال‌ها را ببینید و به تمام سوال‌هایی که بلد هستید و می‌توانید در زمان کوتاه پاسخ بدهید، پاسخ بدهید. بقیه را بگذارید برای نوبت دوم و استراتژی بازگشت. روش ضربدر و منها سبب می‌شود شما وقت کم نیاورید و زمان را به خوبی مدیریت کنید.

2 - روش زمان‌های نقصانی:

در چند سال اخیر روش زمان‌های نقصانی ساده‌تر شده است، زیرا قبلا همه‌ی درس‌های اختصاصی در یک دفترچه بود، اما  اکنون دفترچه‌ی سوالات اختصاصی تقسیم شده و شما  به جای یک دفترچه دو یا سه دفترچه دارید. در روش زمان‌های نقصانی شما از زمان‌های هر درس یک ربع یا بیشتر کم می‌کنید، به همین دلیل می‌گوییم زمان نقصانی یعنی از زمان مقرر یک ربع یا نیم ساعت کم می کنید. در نوبت اول سعی می‌کنید همه‌ی سوال‌ها را در زمانی کم‌تر از زمان اعلام شده جواب بدهید. بعضی دانش‌آموزان بدون این که روش ضربدر و منها را اجرا کنند، روش زمان‌های نقصانی را اجرا می‌کنند و به سوال‌های آخر درس‌ها نمی‌رسند؛ برای این که زمان‌های نقصانی برایتان مفیدتر باشد، باید روش ضربدر و منها را هم اجرا کنید.  به این ترتیب شما در پایان دور اول در هر دفترچه حدود  نیم ساعت وقت اضافه خواهید داشت و می‌توانید با آرامش و اعتماد به نفس بیشتر به سراغ سوال‌های باقی‌مانده بروید .

3 - استراتژی بازگشت چیست؟

استراتژی بازگشت یعنی این که شما بدانید در نوبت دوم و وقتی زمان اضافی داشتید، به سراغ کدام سوال‌ها و کدام درس‌ها بروید:

اول بدانید سراغ کدام درس بروید؟ و دوم بدانید کدام سوال‌ها را پاسخ بدهید؟ آیا شما قبلا در آزمون‌های کانون استراتژی بازگشت را تمرین کرده‌اید؟ آیا در تمرین‌های کتاب‌های زرد و شبیه‌سازی کنکورهای سال‌های گذشته استراتژی بازگشت را تمرین کرده‌اید؟ 

توجه کنید که  هر کدام از دانش‌آموزان استراتژی بازگشت متفاوتی دارند؛ ممکن است شما در نوبت دوم به سراغ یک درس بروید و دوست شما به سراغ درس دیگر، هم چنین در انتخاب سوال‌هایی که در نوبت دوم به سراغشان می‌روید ممکن است روش ها و انتخاب‌ها و تصمیم‌های متفاوت داشته باشید. برای این که بتوانید از زمان ذخیره شده به خوبی استفاده کنید، بهتر است چند بار در آزمون‌های جامع که شبیه‌سازی می‌کنید و در آزمون‌های کانون که پس از کنکور اردیبهشت می‌دهید، روش‌های مدیریت زمان و به ویژه استراتژی بازگشت را تمرین کنید.

پیش فرض‌های اشتباه آرامش شما را برهم می زند.

در جلسه‌ی آزمون پیش‌فرض‌های اشتباه نداشته باشید:

اولا، کنکور نبرد ثانیه‌ها نیست؛ به جای آن‌که دنبال سرعت عمل باشید، به دقت و درستی فکر کنید. دقت مهم‌تر از سرعت است، عجله نکنید و سعی کنید آن چه را مطمئن هستید، پاسخ دهید. اشتباه متداول بعضی دانش‌آموزان این است که فکر می‌کنند کنکور نبرد ثانیه ها و لحظه هاست. زمان کنکور بیش از سه ساعت، یعنی بیش از یکصد و هشتاد دقیقه است، بیش از آن که شبیه دو سرعت باشد، شبیه دو ماراتن است. اگر چند دقیقه‌ای خسته شدید نگران نباشید و کمی استراحت کنید.

ثانیا: اگر چند سوال پشت سرهم را بلد نبودید، نگران نباشید. هر سال در کنکور یک یا دو درس دشوارتر از حد انتظار طرح شده است، ممکن است امسال هم همین طور باشد. اگر درسی یا  سوالی برای شما دشوار باشد، برای بقیه هم دشوار است، اگر از قبل  برای این موضوع آماده باشید، سرجلسه‌ی آزمون جا نمی‌خورید و خودتان را برای درس‌ها و سوال‌های دشوار آماده نگه می‌دارید. اگر یک درس دشوار بود، بهتر است جست‌وجو کنید و سوال‌های ساده‌تر را پیدا کنید و با خوشحالی و آرامش به آن سوال‌ها پاسخ دهید، حتی در درس‌های دشوارتر هم معمولا یکی دو سوال ساده‌تر می توانید پیدا کنید .

یک توصیه برای قبل از آزمون:

آیا خودنگارین را بلد هستید؟

 قبل از شروع آزمون "خودنگاری آغازین " داشته باشید .احساس خودتان را روی کاغد بنویسید یا با اولیای خود مطرح کنید. نوشتن احساسات شما ( چه خوب و چه بد ) و صحبت‌کردن در باره‌ی این احساس‌ها با خانواده و اولیا می‌تواند در جلسه‌ی آزمون به شما آرامش بدهد. این موضوع نتیجه‌ی یک تحقیق مفصل دانشگاهی برای آزمون‌های مهم است: expressive writing  .این تحقیق گسترده نشان می‌دهد دانش‌آموزان و دانشجویان وقتی قبل از آزمون‌های مهم، احساسات خودشان را می‌نویسند، بعدا در جلسه، آرامش بیشتری خواهند داشت.

یک توصیه:

چه دانش‌آموز باشید و چه  فارغ‌التحصیل برای کنکور تیرماه نیز هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی کنید. بسیاری از داوطلبان، کنکور اردیبهشت را کنکور اصلی خود می دانستند، اما پس از کنکور، نظرها تغییر کرد. علت واضح و ساده است؛ شما نمی‌دانید دیگران چه‌کار کرده‌اند؟ پس خوب است هم برای امتحانات نهایی و هم برای کنکور تیر هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی کنید، البته هیچ یک از آزمون‌های کانون را از دست ندهید.

در ایام امتحانات و قبل از کنکور با آزمون‌های اصلی و هدیه و خدمات متعدد و متنوع در سایت کانون همراه و در خدمت شما دانش‌آموزان عزیز خواهیم بود.